| Auteur: | Van Driessche, Thomas. |
|---|---|
| Titel: | 'van goeden koerliken Rotcelaerstene wel ende reynlic ghehouwen'. Winning en toepassing van Diestiaanijzerzandsteen in het Hageland van de middeleeuwen tot de 20ste eeuw |
| Volume: | Relicta. Archeologie, Monumenten- en Landschapsonderzoek in Vlaanderen 13 |
| Jaar van uitgave: | 2016 |
| Uitgever: | Onroerend Erfgoed |
| Korte inhoud: | Het bouwkundig erfgoed van het Hageland en de Zuiderkempen wordt in hoge mate gekenmerkt door het gebruik van Diestiaanijzerzandsteen. Deze roestbruine steen werd van de volle middeleeuwen tot de 19de eeuw gebruikt in kerken, kapellen, kastelen, watermolens, bruggen, sluizen en kaaimuren. De meeste van deze gebouwen en constructies zijn vandaag beschermd als monument of opgenomen in de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed. Bij restauratiewerkzaamheden aan deze gebouwen moet regelmatig verweerde ijzerzandsteen vervangen worden. Nieuwe ijzerzandsteen is echter niet meer voorhanden. De laatste commercieel geëxploiteerde steengroeve werd in 1950 buiten gebruik gesteld. Bij gebrek aan ijzerzandsteen nemen monumentenzorgers sindsdien hun toevlucht tot vervangende steensoorten of restauratiemortels. Deze redmiddelen voldoen echter niet om het bouwkundig erfgoed waarin ijzerzandsteen is toegepast, op lange termijn in stand te houden. Naast geologisch en materiaaltechnisch onderzoek werd daarom een onderzoek gestart naar de exploitatie en het gebruik van ijzerzandsteen in het verleden. In dit artikel wordt dan ook een antwoord gegeven op vragen als: Op welke plaatsen werd in het verleden ijzerzandsteen gewonnen? Wie waren de eigenaars van de steengroeven? Hoe werd de ijzerzandsteen gewonnen? Hoe werd hij bewerkt en getransporteerd? Hoe evolueerde het gebruik van ijzerzandsteen door de eeuwen heen? Werd ijzerzandsteen alleen gewonnen als bouwsteen of ook als ijzererts? Wat was de invloed van de natuursteenexploitatie op het landschap? En waar zijn er vandaag nog oude steengroeven te vinden? |
| Bron: | Van Driessche T. 2015:‘van goeden koerliken Rotcelaerstene wel ende reynlic ghehouwen’. Winning en toepassing van Diestiaanijzerzandsteen in het Hageland van de middeleeuwen tot de 20ste eeuw', in: Relicta. Archeologie, Monumenten- en Landschapsonderzoek in Vlaanderen, volume 13, pp. 7-124, Brussel, 2015. ISSN 1783-6425 |
| Uri: | https://id.erfgoed.net/infocat/publicaties/345 |
| DOI: | https://doi.org/10.55465/BRND1817 |
| Bestand: | https://oar.onroerenderfgoed.be/publicaties/RELT/13/RELT013-001.pdf ( 8.19MB ) |
| OAI2-PMH (XML): | oai:oar.onroerenderfgoed.be:RELT013-001 |
| Bibliotheek: | Exemplaar in catalogus |