| Auteur: | Verboven, Hilde. |
|---|---|
| Titel: | De andere kant van het niemandsland. Loopgravenkaarten uit de Eerste Wereldoorlog |
| Volume: | Relicta. Archeologie, Monumenten- en Landschapsonderzoek in Vlaanderen 14 |
| Jaar van uitgave: | 2016 |
| Uitgever: | Onroerend Erfgoed |
| Korte inhoud: | Tussen 1914 en 1918 kregen grote delen van Frankrijk en België plots opvallend veel aandacht van topografen en karteerders. ‘Grabenkarten’, ‘trench maps’ en ‘plans directeurs’ rolden in grote oplages van de drukpersen. De reden? Het documenteren van de legers aan het internationale front van de Eerste Wereldoorlog. Nieuwsgaring over de andere kant van het niemandsland was cruciaal in deze stellingenoorlog. Honderd jaar later zijn de loopgravenkaarten nog niet onder het stof verdwenen. Voor wie wil weten hoe het oorlogslandschap er toen uitzag en waar de slagvelden zich precies bevonden, is dit een dankbare bron van informatie. In dit artikel wordt door een andere bril naar deze intussen bijna honderd jaar oude kaarten gekeken. Hoe kwamen ze tot stand? Wie maakte ze en wie kreeg ze in handen? Op welke info baseerden de karteerders zich? Hoe betrouwbaar zijn de loopgravenkaarten? Zijn er verschillen in technische specificaties bij de wijze van opmaak? Stemden de geallieerden hun karteringsinspanningen op elkaar af? En in welke mate werkten die inspanningen in de naoorlogse cartografie nog na? Voor dit onderzoek werd een corpus van 370 loopgravenkaarten aangelegd, rekening houdend met verschillende geografische frontsectoren. Ze werden systematisch gegeorefereerd en geanalyseerd. Zo kon informatie over de spreiding, de ligging, de intensiteit van de gekarteerde sectoren, verschillen in projectie en coördinaten, het militaire raster en referentiesysteem achterhaald worden. Loopgravenkaarten blijven een belangrijke bron van informatie om gebeurtenissen uit de Eerste Wereldoorlog ruimtelijk te situeren en om sporen in het huidige landschap met hun geschiedenis te verbinden. Aan de hand van een loopgravenkaart kan de aard van het relict, zijn evolutie, context of datering worden bepaald. Maar voor een juist gebruik en interpretatie is het van belang de voor- en nadelen van dit bijzondere bronnenmateriaal in overweging te nemen. |
| Bron: | Verboven H. 2015:'De andere kant van het niemandsland. Loopgravenkaarten uit de Eerste Wereldoorlog', in: Relicta. Archeologie, Monumenten- en Landschapsonderzoek in Vlaanderen, volume 14, pp. 287-320, Brussel, 2015. ISSN 1783-6425 |
| Uri: | https://id.erfgoed.net/infocat/publicaties/353 |
| DOI: | https://doi.org/10.55465/WUUY6591 |
| Bestand: | https://oar.onroerenderfgoed.be/publicaties/RELT/14/RELT014-005.pdf ( 3.1MB ) |
| OAI2-PMH (XML): | oai:oar.onroerenderfgoed.be:RELT014-005 |
| Bibliotheek: | Exemplaar in catalogus |